คอลัมน์ ศัลยกรรม AB

เรื่องจริงและความเข้าใจผิดเกี่ยวกับผลข้างเคียงหลังศัลยกรรมยกกระชับใบหน้า

ศัลยแพทย์ ชเวแชอิก

สวัสดีครับ ผมศัลยแพทย์ประจำโรงพยาบาลศัลยกรรมเอบี ชเวแชอิก

ไม่ทราบว่าเคยได้ยินเรื่องการศัลยกรรมยกกระชับหน้ามาก่อนมั้ยครับ?

หลายท่านเข้าใจว่าการศัลยกรรมยกกระชับหน้า เป็นการผ่าตัดใหญ่และซับซ้อน จึงรู้สึกกังวลเกี่ยวกับภาวะแทรกซ้อนต่างๆที่อาจเกิดขึ้นได้ โดยเฉพาะอาการใบหน้าเป็นอัมพาตหลังการผ่าตัด ซึ่งเป็นความกังวลที่พบได้บ่อยมาก วันนี้ผมจึงอยากแบ่งปันข้อมูลจากงานวิจัยเกี่ยวกับผลข้างเคียงของการศัลยกรรมยกกระชับใบหน้า เพื่อให้ทุกท่านได้คลายความกังวลครับ

Q.วิธีการยกกระชับใบหน้า (SMAS) คืออะไร?

SMAS คือชั้นพังผืดที่เชื่อมต่อกับกล้ามเนื้อแสดงสีหน้า ที่ทำให้เราขยับและแสดงสีหน้าได้ ด้านล่างลงไปของชั้น SMAS จะมีเส้นประสาทที่สำคัญอยู่ และด้วยความรู้ทางกายวิภาคในจุดนี้ จึงได้ถูกนำมาพัฒนาในการผ่าตัดยกกระชับใบหน้าในหลากหลายรูปแบบ

เนื้อหาด้านล่างนี้ คือคำอธิบายเกี่ยวกับวิธีการผ่าตัดศัลยกรรมยกกระชับใบหน้าหลักๆครับ

การผ่าตัดดึงชั้น SMAS: เป็นวิธีใช้ไหมเย็บและดึงชั้น SMAS แล้วตรึงไว้ เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการความปลอดภัยเพราะมีความเสี่ยงที่เส้นประสาทจะได้รับความเสียหายน้อย และยังช่วยเพิ่มวอลลุ่มให้กับใบหน้าได้อีกด้วย
การตัดชั้น SMAS: เป็นวิธีที่ตัดบางส่วนของชั้น SMAS ออกแล้วทำการดึงขึ้น โดยศัลยแพทย์จะไม่ทำการเลาะผิวใต้ชั้น SMAS หรือถ้ามีการเลาะ ก็จะทำน้อยมากๆ เพื่อให้มีการกระทบกระเทือนเส้นประสาทน้อยที่สุด
การเลาะชั้น SMAS: เป็นวิธีแยกชั้น SMAS ออกจากกล้ามเนื้อโดยรอบ ซึ่งเทคนิคจะขึ้นอยู่กับตำแหน่งและขอบเขตของการเลาะผิว เช่น เทคนิค SMAS, High SMAS, Deep Plane, Composite Lift

เป็นต้น

โดยทั่วไปการผ่าตัดศัลยกรรมยกกระชับใบหน้าส่วนใหญ่จะใช้วิธี แยกชั้น SMAS ในการผ่าตัด

Q.ตรวจสอบความเข้าใจผิดเกี่ยวกับการศัลยกรรมยกกระชับใบหน้าผ่านงานวิจัย

ผมจะอธิบายทีละประเด็นให้มีความเข้าใจมากขึ้นนะครับ เกี่ยวกับผลข้างเคียงหลักของการยกกระชับใบหน้านะครับ เช่น การบาดเจ็บของเส้นประสาท, เลือดคั่ง, เนื้อตาย, และการติดเชื้อ

1. การบาดเจ็บของเส้นประสาท: การบาดเจ็บของเส้นประสาทแบบชั่วคราว พบได้ตามอัตราดังนี้ การผ่าตัดดึงชั้น SMAS 0.69%, การตัดชั้น SMAS 0.84%, การเลาะชั้น SMAS 0.69%-1.85% ส่วนการบาดเจ็บของเส้นประสาทแบบถาวรนั้น พบได้น้อยมาก และแม้จะเกิดขึ้นก็มักจะกลับมาปกติได้ในภายหลัง ในเทคนิคการยกกระชับหน้าชั้น SMAS และ High SMAS พบได้ในอัตราเพียง 0.04%-0.08% เท่านั้น

2. ภาวะเลือดคั่ง: อัตรในการเกิดเลือดคั่งมีดั่งนี้ ผ่าตัดดึงชั้น SMAS 0.73%, การตัดชั้น SMAS 1.92%, การเลาะชั้น SMAS 0.32%-1.12% จุดที่ควรสนใจจะอยู่ที่ค่า Odds Ratio ซึ่งหมายถึงอัตราความน่าจะเกิดขึ้นได้เมื่อเทียบกับโอกาสที่จะไม่เกิด หากค่ามากกว่า 1 แสดงว่าโอกาสที่จะเกิด คือสูงขึ้น จากข้อมูลพบว่าเมื่อเปรียบเทียบกับเทคนิค ผ่าตัดดึงชั้น SMAS ค่า Odds Ratio จะอยู่ที่ 0.07-0.46 ซึ่งหมายความว่าโอกาสการเกิดเลือดคั่งลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ในมุมมองส่วนตัวผมเชื่อว่าการผ่าตัดแบบเลาะชั้น SMAS อย่างละเอียดและรอบคอบ จะช่วยลดความเสี่ยงของภาวะเลือดคั่งหลังผ่าตัดได้ครับ

3. อาการเนื้อตาย: ในการผ่าตัดโดยวิธีดึงชั้น SMAS พบอัตราการเกิดเนื้อตายอยู่ที่ประมาณ 0.7%-1.6% ในขณะที่วิธีการตัดชั้น SMAS มีอัตราที่สูงกว่าอย่างมีนัยยะสำคัญทางสถิติ โดยมีค่า Odds Ratio อยู่ที่ 2.29 อย่างไรก็ตาม วิธีการเลาะชั้น SMAS จะมีขอบเขตในการเลาะที่มากกว่า จึงอาจทำให้ผิวหนังบางลงและเสียงต่อเนื้อตายมากขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การสูบบุหรี่ ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้เลือดไหลเวียนได้น้อยลง และเป็นสาเหตุหลักของการเกิดเนื้อตาย ดังนั้นควรงดสูบบุหรี่อย่างน้อย 1 เดือนก่อนผ่าตัดครับ นอกจากนี้ผู้ที่มีโรคความดันโลหิตสูงหรือเบาหวาน ก็อาจมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้นด้วยเช่นกัน เพราะฉะนั้นก่อนรับการผ่าตัด ควรปรึกษาศัลยแพทย์ผู้ผ่าตัดอย่างละเอียดล่วงหน้า จะช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดภาวะเนื้อตายลงได้ครับ

4. อาการติดเชื้อ: โดยทั่วไปการติดเชื้อหลังผ่าตัดยกกระชับใบหน้า เกิดขึ้นในอัตราประมาณ 0.2% ถึง 1% เท่านั้น ซึ่งถือว่าค่อนข้างต่ำ อย่างไรก็ตาม หากผู้ป่วยมี ซีสต์หรือท่อเชื่อมใต้ผิวหนังบริเวณหน้าหู หรือมี การอักเสบ ก่อนเข้ารับการผ่าตัด ก็อาจเพิ่มความเสี่ยงของการติดเชื้อหลังผ่าตัดได้ ดังนั้น เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนเหล่านี้ ควรมีการ ตรวจร่างกายอย่างละเอียดก่อนผ่าตัด และ ปรึกษาศัลยแพทย์ผู้ผ่าตัดอย่างครบถ้วน ก่อนตัดสินใจเข้ารับการรักษาครับ

Q.แล้วความจริงของผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นได้จากการยกกระชับหน้าคืออะไร?

สิ่งที่สามารถยืนยันได้จากงานวิจัยก็คือ

ภาวะเส้นประสาทใบหน้าเสียหายถาวรนั้นพบได้น้อยมาก แม้ความถี่ของผลข้างเคียงจากการยกกระชับใบหน้าจะแตกต่างกันเล็กน้อยในแต่ละเทคนิค แต่โดยรวมแล้วพบว่าเกิดในอัตราที่ต่ำมาก ประมาณ 1–2% เท่านั้น นอกจากนี้ งานวิจัยยังระบุว่า ผลข้างเคียงส่วนใหญ่สามารถดีขึ้นได้เองด้วยการรักษาแบบประคับประคอง ไม่จำเป็นต้องผ่าตัดเพิ่มเติม ดังนั้น ตัวผมจึงเน้นว่า ไม่ควรตัดสินใจเลือกวิธีผ่าตัดจากความกลัวผลข้างเคียงเพียงอย่างเดียวสิ่งที่สำคัญกว่าคือ การปรึกษากับแพทย์อย่างละเอียด เพื่อเลือกวิธีที่เหมาะสมที่สุดกับคนไข้แต่ละราย ซึ่งจะช่วยให้ได้ผลลัพธ์ที่ปลอดภัยและน่าพอใจมากที่สุด

และที่สำคัญคือผลข้างเคียงหลายอย่างสามารถแย่ลงได้ หากตรวจพบช้า หลังผ่าตัดแต่ที่โรงพยาบาลศัลยกรรมเอบีเรามีการนัดตรวจติดตามอาการตั้งแต่ วันถัดไปหลังผ่าตัดทันทีเพื่อลดโอกาสการเกิดภาวะแทรกซ้อน แม้เพียงเล็กน้อย จึงมั่นใจได้ในความปลอดภัยและการดูแลอย่างใกล้ชิดค่ะ ในครั้งหน้า เราจะมาพูดถึงเทคนิคการยกกระชับแบบอื่น ๆ อย่างละเอียดอีกครั้ง ขอบคุณที่ติดตามอ่านจนจบนะครับ

สนใจสอบถามเพิ่มเติมเกี่ยวกับการศัลยกรรมยกกระชับใบหน้า สามารถสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ +8210-2524-1298 หรือ LINE ID @ABTHAI เพื่อรับการปรึกษาเบื้องต้นได้เลยครับ

Writer.

ศัลยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ชเวแชอืก

#ศัลยกรรมยกกระชับใบหน้า #ยกกระชับใบหน้า #ชั้นSMAS #ผลข้างเคียงของหารยกกระชับใบหน้า